Euro Bölgesi’nde Mayıs ayı enflasyon oranları açıklandı. Yıllık enflasyon yüzde 8,1 ile yeni bir rekor kırarak yedinci ayda da rekor serisini sürdürdü.
Yüksek enflasyon oranları şu anda küresel ekonomilerin ve merkez bankalarının korkulu rüyası durumunda. Özellikle yanı başında devam eden savaş, tedarik krizi, Avrupa İstatistik Ofisi'nin verilerine göre yıllık enflasyon 2022 yılının Mayıs ayında yüzde 8,1'e yükseldi. Yıllık enflasyon Nisan ayında yüzde 7,5 idi. Ekonomistlerin Euro Bölgesi için yıllık enflasyon tahmini yüzde 7,7-7,8 idi. Enflasyon aylık bazda da yüzde 0,8 ile yüzde 0,6 olan tahminleri aştı. Çekirdek enflasyon ise yüzde 3,8 arttı, önceki açıklanan değer yüzde 3,5'ti.
Bunlara ek olarak Avrupa Birliği’nin en büyük iki ekonomisi olan Almanya ve Fransa’da da rekor enflasyon rakamları açıklandı. Avrupa'nın en büyük ekonomisi olan Almanya’da enflasyon Mayıs ayında yıllık bazda yüzde 8,7'ye yükselerek yüzde 8,1 olan beklentileri aştı. Almanya Maliye Bakanı Christian Lindner fiyat artışlarıyla mücadelenin birinci öncelikleri olduğunu belirtti, fiyat artışlarının derin bir ekonomik krizle sonuçlanmaması için enflasyonla mücadele edilmesi gerektiğine dikkat çekti. Fransa’da da Mayıs ayı yıllık enflasyonu tahminler doğrultusunda yüzde 5,8’e yükseldi. Bu rakamlar söz konusu iki ülke için enflasyonun tüm zamanların zirvesine çıktığı anlamına geliyor. Bunlara ek olarak İtalya ve İspanya’da da enflasyon rakamları tahminlerin üzerinde geldi. İtalya’da yıllık bazda enflasyon Mayıs ayında yüzde 7,3 olurken İspanya’da da bu rakam yüzde 8,7’ye çıktı.
ECB yetkililerinden kademeli normalleşme sinyalleri devam etti
Açıklanan bu rakamların ardından Avrupa Merkez Bankası (ECB) Üyesi Francois Villeroy de Galhau da diğer ECB üyelerinin açıklamalarına paralel biçimde kademeli ancak kararlı normalleşme sinyali verdi. Villeroy de Galhau bir etkinlikte yaptığı konuşmada "Fransa'da ve diğer ülkelerde Mayıs enflasyonu beklediğimiz gibi arttı. Bu da kademeli ancak cesur' normalleşme ihtiyacını teyit eder nitelikte." değerlendirmesini yaptı. Fransa Merkez Bankası Başkanı da olan Villeroy de Galhau faiz oranlarının 2015'ten beri istisnai biçimde düşük olduğunu ve tüm ekonomi için tarihi normlara kıyasla destekleyici kalmaya devam edeceğini belirtti. İtalya Merkez Bankası Başkanı ve ECB üyesi Ignazio Visco da açıklanan enflasyon rakamlarının Temmuz ayında ECB’nin mevduat faizini 25 puandan daha fazla artırmasına bir sebep olarak görmediğini belirterek kademeli artışa destek verdi. ECB’nin bu iki önemli isminin kademeli faiz artışını destekleyen açıklamalarının ardından euro/dolar yüzde 0,78 gerileyerek 1,0692’den işlem gördü.
Önceki yazılarımızda da belirttiğimiz gibi ECB'nin enflasyonu dizginlemek amacıyla Temmuz ayından itibaren negatif seviyede olan faizleri artırmaya başlaması bekleniyor. Bankanın temel senaryosu 25'er baz puanlık faiz artışı yapılması yönünde ancak kimi yetkililer 50 baz puanlık faiz artışının gerekebileceğini düşünüyorlar. Ancak açıklanan enflasyon oranlarının beklenenden yüksek gelmesi Banka üzerinde para basımına ara verip faiz artırımına odaklanmaları konusunda bir baskı yaratabilir.
ECB politika yapıcılarının Temmuz ayında yarım puanlık bir artış talep eden şahinler ve temkinli çeyrek puanlık hareketleri teşvik eden güvercinler olarak ayırıldığı böyle bir ortamda gelen enflasyon oranları ise devlet tahvili oranlarını yükseltti. Bir bütün olarak Avro Bölgesi için bir gösterge işlevi gören Almanya'nın 10 yıllık tahvilinin getirisi yüzde 2,29 artışla 1,07’ye İspanya 10 yıllık tahvilinin getirisi yüzde 1,89 artışla 2,159’a yükseldi.
Enflasyon neden bu kadar yükseldi?
Rekor üzerine rekor kıran enflasyonun, yani fiyat artışlarının ana sebepleri olarak Ukrayna’da devam eden savaş, bölgedeki savaş sebebiyle başta tahıl ve ayçiçek yağı olmak üzere ithalatı mümkün olmayan besin maddeleri, küresel tedarik krizi, henüz tam olarak bitmeyen pandemi gibi nedenler sayılabilir. Ancak enflasyonun ana sorumlusu birçok uzman tarafından fosil yakıtlar olarak gösteriliyor.
Geçtiğimiz günlerde AB üyesi ülkelerin maliye bakanlarının Brüksel'de gerçekleştirdiği Ekonomik ve Mali İşler Konseyi (ECOFIN) toplantısında konuşan Fransa Maliye Bakanı Bruno Le Maire, mevcut enflasyonun yüzde 60'ının fosil yakıt fiyatlarındaki artıştan kaynaklandığını söylemişti. Yenilenebilir ve karbon bazlı olmayan enerji kaynaklarına daha fazla yatırım yapılması gerektiğini belirten Le Maire, "Bugünkü enflasyonun yüzde 60'ı fosil enerji fiyatlarındaki artıştan kaynaklanıyor." değerlendirmesinde bulunmuştu. Le Maire, ayrıca fosil enerji kaynaklarından kurtulmanın enflasyona karşı mücadeleye de yardımcı olacağını söylemişti.
Bugün açıklanan verilerin ardından European Economics ve Oxford Economics başkanı Angel Talavera da fiyat artışlarının yüzde 50’den fazlasının enerji fiyatlarından kaynaklandığını belirtti. Twitter’dan görüşlerini paylaşan Talavera, “Euro Bölgesi’nde yüzde 8,1 ile yine göz yaşartıcı bir enflasyon oranı” açıklamasında bulundu; ancak enflasyonist baskının artık mevcut dalganın ilk itici gücü olan yüksek petrol ve gaz fiyatlarıyla sınırlı olmadığına dair açık işaretler olduğu konusunda da uyarıda bulundu. “Her ne kadar fiyat artışlarının yarıdan fazlası halen enerji piyasasının güdümünde olsa da gıda ve hizmet fiyatları da önümüzdeki aylarda giderek önem kazanacak” öngörüsünde bulundu.
