Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü OECD Nedir?

Okuma Süresi: 5 Dakika
Doviz.com
25.10.2018 15:00

OECD Nedir?

OECD, ekonomik ve sosyal politikayı tartışan ve geliştiren 36 üye ülkenin oluşturduğu bir kuruluştur. 

OECD, 14 Aralık 1960'da 18 Avrupa ülkesine ek olarak, ABD ve Kanada tarafından kuruldu. Zaman içinde Güney Amerika ve Asya-Pasifik bölgesinden üyeleri kapsayacak şekilde genişledi. OECD, serbest piyasa ekonomilerini destekleyen demokratik ülkelerde oluşmaktadır.
 

OECD Açılımı Nedir?

OECD Türkçe karşılığı; Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü olarak bilinmektedir. OECD, bir düşünce kuruluşu veya izleme grubu olarak betimlenebilir. Örgütün hedefleri arasında; ekonomik kalkınmayı ve işbirliğini teşvik etmek, yoksullukla mücadele ve sosyal gelişimin çevresel etkisinin incelenmesi bulunuyor. 

Kurulduğu zamandan itibaren OECD, üye ülkelerdeki yaşam standardını yükseltmek, dünya ticaretinin genişlemesine katkıda bulunmak ve ekonomik istikrarı desteklemek de dahil olmak üzere birçok konuyu ele almıştır. 

OECD'nin İngilizce açılımı ise şu şekildedir: 'Organisation for Economic Co-operation and Development'

OECD Tarihi

1948 yılında, II. Dünya Savaşının etkileri altında olan Avrupa’nın, Marshall Planı doğrultusunda yeniden yapılandırılması için Avrupa Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (OEEC) kurulmuştur. OEEC, ekonomik kalkınma için birlikte çalışmayı hedeflemiştir.  1960’da Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’nın da katılımıyla Avrupa Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (OEEC) , Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü adı altında faaliyetlerini sürdürmeye devam etti.

Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü (OEEC)

ABD Dışişleri Başkanı Marshall’ın Harvard Üniversitesi’nde yaptığı konuşma sonrasında ABD destekli bir Avrupa Kurtarma Programı gündeme geldi. 5 Haziran 1947’de gündeme gelen bu program ile 2. Dünya Savaşı sonrasında zarar gören Avrupa’nın tekrar toparlanması hedefleniyordu. Önerilen Avrupa kurtarma planını müzakere etmek için, Temmuz 1947'de, 16 ülke “Avrupa Ekonomik İşbirliği Komitesi’ni” oluşturdu. 6 Nisan 1948'de komite, Avrupa ekonomik işbirliğini ilerletmek için kalıcı bir örgüt haline geldi.

OEEC'in kurucu üyeleri;

  • Avusturya
  • Belçika
  • Danimarka
  • Fransa
  • Yunanistan
  • İzlanda
  • İrlanda
  • İtalya
  • Lüksemburg
  • Hollanda
  • Norveç
  • Portekiz
  • İsveç
  • İsviçre
  • Türkiye
  • Birleşik Krallık


Birleşik Amerika, İngiliz işgal bölgeleri ve Fransız işgal bölgesi tarafından temsil edilen Batı Almanya, 1949 yılının Mayıs ayında anayasanın ilan edilmesinden sonra resmi olarak OEEC'e girdi.

Kuruluşun görevleri arasında;  Avrupa Kalkınma Projesi kapsamındaki yardımları dağıtmak ve üye ülkeler arasında kıt kaynakların tahsisini yapmak için yıllık bir ekonomik iyileşme programının hazırlanması yer alıyordu. Üye devletler arasında ticaret kısıtlamalarının kaldırılması ve Avrupa içi ticaretin teşvik edilmesi de kuruluşun daha ileri hedefleri arasında yer alıyordu. 

Marshall Planı Nedir?

2. Dünya Savaşı sonrasında Avrupa Ülkelerine yardım etmek amacıyla uygulanan ABD destekli Marshall Planı, savaştan çıkan Avrupa’yı yeniden inşa etmek ve daha güçlü bir Avrupa ekonomisine ortam hazırlamayı amaçlamıştır.

Plan ilk olarak 1947'de Harvard Üniversitesi'nde bir konuşma sırasında ABD Dışişleri Bakanı George Marshall tarafından gündeme getirildi ve daha sonra Avrupa Kurtarma Programı (ERP) olarak onaylandı. Marshall Planı, Avrupa ülkelerine 13 milyar doların üzerinde yardımda bulundu ve bu ülkelerin savaş sonrası ekonomilerini yeniden canlandırmasına yardımcı oldu. 

OECD Ne Zaman Kuruldu?

1948- 1960 yılları arasında faaliyet gösteren Avrupa Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (OEEC), 14 Aralık 1960 tarihinde imzalanan Paris Sözleşmesinden doğan yeni işbirlikleri sonucunda 30 Eylül 1961'de Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı olarak faaliyet göstermeye devam etti.

18 Avrupa ülkesi, ABD ve Kanada tarafından kurulan OECD, Avrupa Ekonomik İşbirliği Teşkilatı'nın bir uzantısını olarak da bilinmektedir. 

OECD Ülkeleri ve OECD Kurucuları

  • Avusturya
  • Belçika 
  • Türkiye
  • Kanada
  • Danimarka
  • Fransa
  • Almanya
  • Yunanistan
  • İzlanda
  • İrlanda
  • İtalya
  • Lüksemburg
  • Hollanda
  • Norveç
  • Portekiz
  • İspanya
  • İsveç
  • İsviçre
  • Birleşik Krallık
  • Amerika Birleşik Devletleri

Kuruluş sonrasında 12 yıl içinde Japonya, Finlandiya, Avustralya ve Yeni Zelanda da organizasyona katıldı. 

1989 yılından sonra OECD, Orta Avrupa ülkelerine ekonomi reformları hakkında destek olmaya başladı. Uygulanan bu destek projesinin sonunda; Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya, Meksika, Güney Kore, Estonya, Şili, İsrail, Letonya, Litvanya, Slovenya’nın da üyeliği ile birlikte güncel olarak 36 ülkenin OECD üyeliği bulunuyor.

Türkiye OECD’ye Ne Zaman Üye Oldu?

Türkiye, resmi olarak 2 Ağustos 1961 tarihinde OECD üyesi oldu. Türkiye, OECD kurucu ülkeleri arasında yer alıyor .


OECD Amaçları Nelerdir?

OECD; ekonomi raporları, istatistiksel veriler, analizler ve dünya çapında ekonomik büyümeye ilişkin küresel, bölgesel veya ulusal raporlar yayınlamaktadır. OECD, cinsiyet ayrımcılığı gibi sosyal politika konularının da ekonomik büyüme üzerindeki etkisini analiz ederek raporlamakta ve politika önerilerini ortaya koymaktadır. Örgüt ayrıca dünya çapında rüşvet ve diğer mali suçları ortadan kaldırmak içinde faaliyet göstermektedir.

OECD, ekonomik reform uygulayan Orta ve Doğu Avrupa ülkelerine danışmanlık desteği de sağlamaktadır.

OECD Raporu

OECD, ekonomi ve siyaseti tartışan ve yayınladığı raporlar ile gelişim önerileri sunan bir kuruluştur. OECD düzenli olarak gerçekleştirdiği toplantılar ve forumlar ile tematik konular üzerine tartışmalar gerçekleştirir. OECD tarafından yayınlanan raporlar; istatistiksel verilerin yanı sıra sosyal politika konularının ülke ekonomileri üzerindeki etkilerini ve ekonomik kalkınma planlarını da konu alır.

Ekonomik Kalkınma Nedir?

Ekonomik kalkınma, bir ülkenin; politik, ekonomik ve sosyal refahının geliştiği süreçtir. Sürdürülebilir politikalar sonucunda insanların ekonomik ve sosyal refahının iyileştiği süreç olarak da değerlendirilebilir.

OECD Merkezi Nerededir?

OECD'nin merkezi, Paris'teki Château de la Muette'de bulunuyor. OECD, üye devletlerin katkılarıyla farklı oranlarda finanse edilen merkez, 2017 yılında toplam 374 milyon Euro bütçeye sahipti.


Türkiye’nin Üye Olduğu Küresel ve Bölgesel Örgütler:

  • Birleşmiş Milletler (BM)
  • NATO (Kuzey Atlantik Paktı) 
  • OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü)
  • Ekonomik İşbirliği Örgütü (EİT)
  • AGİT (Avrupa Güvenlik İşbirliği Teşkilatı)
  • G20 
  • Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ)
  • Gelişmekte Olan 8 İslam Ülkesi (D-8)
  • İslam Konferansı Örgütü (İKÖ)
  • Avrupa Konseyi (AK)

Makalede Geçen Terimler ve Anlamları:


Kalkınma Nedir? 

Ülkenin ekonomik ve sosyal düzeyinin gelişmesi.


Gelişme Nedir?

Bir konuda yaşanan ilerleme süreci.


Ekonomi Ne Demek?

Üretim, tüketim ve bu faaliyetlerden doğan tüm iktisat ve ilişkilerin bütünü.


Teşkilat Ne Demek?

Belli bir amaç doğrultusunda çalışan topluluk.


İşbirliği Ne Demek?

Ortak çıkar doğrultusunda, birlikte yapılan çalışma.


Kalkınmak Ne Demek?

Bir ülkenin, ekonomik ve sosyal alanda yaşadığı  gelişme süreci.


Ekonomik Etkinlik Nedir?

Ekonomide kaynak kullanımı.

İlgili Makaleler

REKLAMI KAPAT X