Fed faiz artışına erken ara vererek hata mı yaptı?

Okuma Süresi: 3 Dakika
Fed faiz artışına erken ara vererek hata mı yaptı?
Hamit Alp Ünlü
15.06.2023 11:32

Fed haziran ayı FOMC toplantısı sonrasında faizi piyasa beklentileri doğrultusunda sabit bırakırken, bu durum Fed’in faiz artışlarına ara vermede erken davrandığı eleştirilerine yol açtı.

Bu haftanın en çok merak edilen ekonomik gelişmesi, Amerikan Merkez Bankası (Fed) haziran ayı Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısı sonucu verilen faiz kararı ve karar sonrası basın toplantısında Fed Başkanı Jerome Powell’ın yapacağı açıklamalar idi.

Fed, önceki yönlendirmeleri ve piyasaların genel beklentisi doğrultusunda, gerçekleştirilen faiz artışlarının etkilerini görebilmek adına bu ayki toplantı neticesinde on beş ay önce başladığı faiz artış politikasına ara vererek faizleri yüzde 5,25 seviyesinde sabit bıraktı.

İLGİLİ HABER Fed faiz kararını açıkladı! Fed, iki gün süren Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının ardından haziran ayında politika faizini sabit tutma kararı aldı.

Bu gelişme, Fed’den bu adımı bekleyen ve sıkılaşmaya verilen bu arayı normalleşmeye dönüş olarak kabul etmeye meyilli olan piyasalara mutluluk verse de aynı zamanda Fed’in faiz artışlarına ara vermede erken davranıp davranmadığı sorusunu da  ortaya çıkardı.

TÜFE ve ÜFE olumlu; fakat aylık çekirdek TÜFE ve ÜFE halen sabit

Fed kararında önem teşkil edecek faktörlerin en büyüğünün enflasyon rakamları olacağı kuşkusuz idi. ABD Çalışma Bakanlığı tarafından salı günü mayıs ayı tüketici fiyat endeksi (TÜFE) verileri açıklanırken, dün ise mayıs ayı üretici fiyat endeksi (ÜFE) verileri kamuoyuyla paylaşıldı.

TÜFE verisi son iki yılın en düşük seviyesine işaret ederken, ÜFE de beklentilerden daha olumlu olarak açıklandı. Gelen verilere göre enerji ve akaryakıt fiyatlarındaki düşüşün desteklediği aylık TÜFE ise mayıs ayında yüzde 0,2 olan beklentiden daha iyi gelerek yüzde 0,1 olarak açıklandı.

Benzer şekilde mayıs ayı yıllık TÜFE de beklenti olan yüzde 4,1’in altında kalarak yüzde 4 oldu. Yıllık ve aylık çekirdek TÜFE ise piyasa beklentileri doğrultusunda sırasıyla yüzde 5,3 ve yüzde 0,4 olarak açıklandı.

Dün açıklanan ÜFE rakamlarına bakıldığında da benzer bir tablo görüldü.

Enerji ve akaryakıt fiyatlarındaki düşüşün de desteklemesi ile yıllık ÜFE piyasa beklentisi olan yüzde 1,5’ten daha olumlu şekilde yüzde 1,1 olarak açıklandı; aylık ÜFE ise yüzde 0,3 gerileme gösterdi. Yıllık çekirdek ÜFE de yüzde 2,9 ile beklentilerin altında kalırken aylık çekirdek ÜFE piyasa beklentisi doğrultusunda yüzde 0,2’de sabit kaldı.

Enflasyon verileri genel anlamıyla olumlu bir görüntü çizse de özellikle aylık çekirdek fiyat artışlarının sabit kalması enflasyonun inatçı olduğu ve diğer kalemlerdeki düşüşün yaz enerji ve akaryakıt fiyatları destekli olduğu şeklinde yorumlandı. Dolayısıyla Fed’in aldığı kararla faiz artışına verdiği araya yapılan eleştiriler haklı sayılabilir.

Zira bu ara, çekirdek enflasyonda tepenin görüldüğüne dair ikna edici bir kanıt olmadan piyasalardaki beklentiyi karşılamak adına verilmiş bir karar da olabilir ki bu ihtimal, ilerleyen dönemde Fed faiz artışlarına tekrar devam etmek istediği takdirde piyasaları ne kadar ikna edebileceği ve piyasaların Fed üzerinde oluşturabileceği baskılara ne kadar dayanabileceği sorularını da beraberinde getirecektir.

Ancak karar alınırken toplantıda ne gibi görüşler ileri sürüldüğünü daha iyi anlayabilmek için Fed FOMC toplantısına ait tutanakları beklemek gerekecek ancak faiz kararının oy birliğiyle alındığını söylemekte de fayda var.

Powell açıklamalarında faiz artışı vurgusu yaptı

Karar sonrası Fed Başkanı Powell kameralar karşısına geçerek açıklamalar yaptı. Enflasyonu indirme konusunda kararlılık açıklaması yapan Powell fiyat istikrarı sağlamak adına tüm Fed üyelerinin önümüzdeki dönem daha fazla faiz artışının uygun olacağını belirttiklerini ifade etti.

İLGİLİ HABER Powell: Enflasyonu hedefimize indirmekte kararlıyız Fed Başkanı Powell, faizleri sabit bıraktıkları haziran ayı toplantısının ardından %2 enflasyon hedefine güçlü bir şekilde bağlı olduklarını açıkladı.

Fed ayrıca 2023 büyüme beklentisini 0,4’ten 1’e yükseltirken işsizlik beklentisini yüzde 4,5’ten yüzde 4,1’e aşağı yönlü, sene sonu toplam faiz beklentisini ise yüzde 5,1’den yüzde 5,6’ya olacak şekilde yukarı yönlü revize etti. Yani faiz artışları ilerleyen dönemde devam edecek.

Fed faizleri sabit tutsa da şahin söylemleriyle ise dikkat çekti. Bu söylemin etkileri ise ve piyasalar üzerinde de görüldü.

Buna göre, Swap piyasasında Fed’in sene sonu faiz indirimi gerçekleştirmesi fiyatlamadan çıkarken, karar sonrası 103 seviyesi altına düşen dolar endeksi 103 seviyesinin yakınında dengelendi.

Asya - Pasifik piyasaları da Fed kanadından gelen şahin açıklamaların etkisiyle yükseldi. Küresel piyasalar ise Fed’in mesajları sonrası karışık seyrederek bir miktar ivme kaybı yaşadı.

İLGİLİ HABER “Fed faiz artışlarına ara verirse büyük hata yapar” Ünlü ekonomist Mohamed El-Erian, Fed’in bugün faiz artırımını pas geçmesi halinde büyük bir hata yapacağını söyledi.
REKLAMI KAPAT X