Ansiklopedik Ekonomi Terimleri Sözlüğü

Ayrıştırma

EN: STRIP (Separate Trading of Registered Interest and Principal of Securities)

Ayrıştırma, kuponlu bir menkul kıymetin anaparasının ve kuponlarının birbirinden bağımsız olarak işlem görebilmesi amacıyla yapılan finansal bir işlemdir. Bu yöntem, özellikle Hazine bonoları ve Hazine tahvilleri gibi sabit getirili menkul kıymetlerin her bir faiz (kupon) ve anapara ödemesinin ayrı bir menkul kıymet olarak alınıp satılmasını sağlar.

Ayrıştırmanın temel amacı, uzun vadeli kuponlu ihraçların yatırımcılar açısından daha esnek hale gelmesini sağlamak ve bu tür menkul kıymetlere olan talebi artırmaktır. Örneğin, bazı yatırımcılar yalnızca düzenli faiz getirisi sağlayan kupon ödemeleriyle ilgilenirken, bazı yatırımcılar ise sadece anaparayı vadesinde tahsil etmeyi hedefleyebilir. Ayrıştırma işlemi sayesinde, yatırımcılar kendi stratejilerine uygun olarak sadece kupon veya anapara bileşenlerini ayrı ayrı alıp satabilirler.

Türkiye’de Hazine Müsteşarlığı, ihale yoluyla ihraç ettiği Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) ve doğrudan satışını yaptığı Kira Sertifikalarını ayrıştırarak, anapara ve kupon bileşenlerini farklı yatırımcılara hitap eden ayrı menkul kıymetler olarak sunabilmektedir. Bu uygulama, piyasa derinliğini artırırken, yatırımcı çeşitliliğini de genişletmektedir.

Ayrıştırma ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Ayrıştırma işlemi nasıl yapılır?
Ayrıştırma, Hazine tarafından ihraç edilen kuponlu tahvillerin her bir faiz ödemesinin ve anapara ödemesinin birbirinden bağımsız hale getirilmesi ile gerçekleştirilir. Bu şekilde, her kupon ödemesi ayrı bir menkul kıymet olarak işlem görebilir.

Ayrıştırma işlemi hangi menkul kıymetlerde uygulanabilir?
Genellikle kuponlu Hazine tahvilleri, Hazine bonoları, kira sertifikaları ve devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) gibi sabit getirili menkul kıymetler üzerinde uygulanır.

Ayrıştırılmış tahviller kimler tarafından tercih edilir?
Bu tür menkul kıymetler, sigorta şirketleri, emeklilik fonları, bankalar ve uzun vadeli yatırımcılar tarafından ilgi görebilir. Özellikle düzenli faiz geliri elde etmek isteyen yatırımcılar, sadece kupon ödemelerine yatırım yapabilirken, gelecekte sabit bir ödeme almak isteyenler sadece anaparaya yatırım yapabilir.

Alım Opsiyonu
EN: Call Option
Dışa Bağımlılık
EN: External Dependency
Bankalararası Takas Odaları Merkezi - BTOM
EN: Interbank Clearing House (ICH)
Türev Ürünler
EN: Derivative Products
REKLAMI KAPAT X