Birincil Piyasa

Birincil piyasalar, şirketlerin öz sermaye veya menkul kıymetlerini yatırımcılara ilk kez sunduğu finansal piyasadır. Kamu kurum ve kuruluşları ile özel şirketler, halka açılmaya karar verdiklerinde ilk arzlarını birincil piyasada gerçekleştirirler.

Bir yatırım aracının, örneğin bir menkul kıymetin veya tahvilin ilk kez ihraç edilmesi ve yatırımcılara satılması birincil piyasa işlemi olarak tanımlanır. Bu piyasada yatırımcılar, şirketlerin veya devletin ihraç ettiği finansal araçları doğrudan satın alarak ilgili kuruluşlara sermaye sağlarlar.

Birincil piyasanın temel işlevleri şunlardır:

Şirketlerin halka arz işlemlerini gerçekleştirmesi,
Devletin iç borçlanma senetlerini ihale yoluyla yatırımcılara sunması,
Kurumsal veya bireysel yatırımcıların ihraç edilen finansal araçları doğrudan satın alarak fon sağlayıcı olması.
Örneğin, bir şirketin halka arz yoluyla ilk kez hisse senedi satışı yapması bir birincil piyasa işlemidir. Benzer şekilde, Hazine Müsteşarlığı tarafından devlet iç borçlanma senetlerinin ihale yöntemiyle satışı da birincil piyasa işlemi olarak değerlendirilir.

Bu finansal araçlar birincil piyasada satıldıktan sonra, yatırımcılar arasındaki alım-satım işlemleri ise ikincil piyasada gerçekleşir. İkincil piyasada, halihazırda ihraç edilmiş menkul kıymetler yatırımcılar arasında serbestçe işlem görmektedir.

Birincil Piyasa ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Birincil piyasa nedir?
Birincil piyasa, şirketlerin ve devletin ihraç ettiği menkul kıymetleri yatırımcılara ilk kez sunduğu finansal piyasadır.

Birincil piyasa işlemleri nasıl gerçekleşir?
Bu piyasalarda, şirketler halka arz yoluyla hisse senedi satışını, devlet ise tahvil ve bono gibi borçlanma araçlarını ihale yöntemiyle yatırımcılara sunar.

Birincil piyasa ile ikincil piyasa arasındaki fark nedir?
Birincil piyasada yatırım araçları ilk kez ihraç edilir ve doğrudan yatırımcılara satılır, ikincil piyasada ise daha önce ihraç edilen menkul kıymetler yatırımcılar arasında alınıp satılır.

Devlet iç borçlanma senetleri birincil piyasada nasıl işlem görür?
Hazine Müsteşarlığı, devlet tahvilleri ve hazine bonolarını ihale yoluyla satar ve yatırımcılar bu finansal araçları doğrudan satın alır.

Birincil piyasanın yatırımcılar için avantajları nelerdir?
Birincil piyasada yatırımcılar, menkul kıymetleri doğrudan ihraç eden kuruluşlardan satın aldığı için daha düşük maliyetle yatırım yapma fırsatı yakalayabilirler.

Birincil piyasada kimler işlem yapabilir?
Bu piyasada bireysel ve kurumsal yatırımcılar, bankalar, aracı kurumlar ve fon yöneticileri işlem yapabilir.