Hazır İmkanlar

Hazır imkanlar, merkez bankalarının bankacılık sistemine likidite sağlamak veya fazla likiditeyi çekmek amacıyla sunduğu, bankaların belirli şartlar altında her zaman erişebileceği kısa vadeli finansman olanaklarıdır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından sunulan bu imkanlar, bankaların likidite yönetimini destekler ve finansal sistemin kesintisiz işlemesini sağlar. 1211 sayılı TCMB Kanunu’nun 52, 56 ve 40. maddeleri çerçevesinde düzenlenen bu imkanlar, ödeme sistemlerinde yaşanabilecek likidite sıkışıklıklarını ve finansal piyasaların sağlıklı işleyişini engelleyebilecek teknik sorunları gidermek amacıyla oluşturulmuştur. TCMB, sistemin işleyişini aksatmamak adına bankalara gün içi veya gün sonu teminat karşılığında kredi imkanı sağlayabilir.

Türk Lirası Depo Borç Alma ve Borç Verme işlemleri, bankaların TCMB ile belirlenen faiz oranları çerçevesinde kısa vadeli likidite sağlamasına veya fazla likiditesini değerlendirmesine imkan tanır. Gün İçi Likidite (GİL) İmkanı, bankaların gün içinde karşılaştıkları geçici likidite ihtiyaçlarını teminat karşılığında karşılamalarına olanak sağlar. Geç Likidite Penceresi (GLP) İşlemleri (LON), bankaların gün sonunda ortaya çıkabilecek likidite açıklarını giderebilmeleri için sağlanan bir finansman yöntemidir ve genellikle yüksek faiz oranlarıyla uygulanır. Likidite Desteği Kredisi, finansal sistemde likidite sıkışıklığının önlenmesi amacıyla belirlenen koşullar çerçevesinde sunulan bir kredi imkanıdır. Borsa İstanbul (BİST) Bünyesinde Sağlanan Repo ve Ters Repo İmkanı, bankaların kısa vadeli fonlama sağlamalarına ve fazla likiditelerini değerlendirmelerine yardımcı olur. Piyasa Yapıcısı Bankalara Sağlanan Likidite İmkanı ise, Hazine tahvili piyasasında aktif olarak işlem yapan piyasa yapıcı bankaların desteklenmesi için sunulmaktadır.

Hazır imkanlar, merkez bankalarının para politikalarının uygulanmasına destek olur ve bankaların ödeme sistemlerindeki işleyişini sürdürmesine yardımcı olur. Piyasalardaki ani dalgalanmalara karşı bankaların likidite yönetimini güçlendiren bu imkanlar, finansal piyasaların düzenli çalışmasına katkı sağlar.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Hazır imkanlar nedir?
Hazır imkanlar, merkez bankalarının bankalara sunduğu kısa vadeli likidite olanaklarıdır. Bu imkanlar, bankaların likidite yönetimini destekler ve ödeme sistemlerinin düzenli işlemesine yardımcı olur.

Hazır imkanlar hangi durumlarda kullanılır?
Bankalar, gün içi veya gün sonu likidite ihtiyaçlarını karşılamak için hazır imkanlardan faydalanabilir. Ayrıca, ödeme sistemlerinde aksama yaşanmaması ve finansal piyasalarda likiditenin dengeli kalması amacıyla kullanılır.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından sunulan hazır imkanlar nelerdir?
TCMB tarafından sunulan başlıca hazır imkanlar şunlardır:

Türk Lirası Depo Borç Alma ve Borç Verme
Gün İçi Likidite (GİL) İmkanı
Geç Likidite Penceresi (GLP) İşlemleri (LON)
Likidite Desteği Kredisi
Borsa İstanbul (BİST) Bünyesinde Sağlanan Repo ve Ters Repo İmkanı
Piyasa Yapıcısı Bankalara Sağlanan Likidite İmkanı
Gün İçi Likidite (GİL) İmkanı nedir?
Bankaların gün içinde karşılaşabileceği geçici likidite sıkışıklıklarını gidermek için TCMB tarafından sağlanan bir teminatlı finansman imkanıdır.

Geç Likidite Penceresi (GLP) nasıl işler?
Bankalar, gün sonunda likidite açıklarını kapatmak için Geç Likidite Penceresi imkanını kullanabilir. Bu imkan, genellikle daha yüksek faiz oranlarıyla sağlanır ve bankaların gün sonu yükümlülüklerini yerine getirmelerine yardımcı olur.

Hazır imkanların bankalar ve finansal sistem için önemi nedir?
Hazır imkanlar, bankaların ödeme sistemlerinde aksama yaşamadan faaliyetlerini sürdürmelerine yardımcı olur. Finansal piyasalarda ani dalgalanmalar ve likidite sıkışıklıkları yaşandığında, bankaların likiditeye erişimini sağlayarak piyasaların düzenli işlemesine katkı sunar.

Hazır imkanlar hangi yasal düzenlemelere dayanır?
Hazır imkanlar, 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu’nun 52, 56 ve 40. maddeleri kapsamında düzenlenmiştir.