İstikrarlı Fonlama Oranı

İstikrarlı Fonlama Oranı, bankaların ve diğer finansal kurumların uzun vadeli ve güvenilir kaynaklarla ne ölçüde fonlandığını değerlendiren bir finansal göstergedir. Bankaların kısa vadeli borçlanma yerine uzun vadeli finansman kaynaklarını tercih etmesi, likidite risklerini azaltarak finansal istikrarın korunmasına katkı sağlar.

Bu oran, finansal kuruluşların sürdürülebilir fonlama yapısını koruyup koruyamadığını ölçerek, piyasadaki ani likidite sıkışıklıklarına karşı dayanıklılıklarını değerlendirmeye yardımcı olur. İstikrarlı fonlama kaynakları arasında uzun vadeli mevduatlar, tahviller, özkaynaklar ve merkez bankası fonlama mekanizmaları yer alır.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), farklı fonlama kaynaklarına dayalı olarak iki ayrı istikrarlı fonlama oranı tanımlamaktadır. TCMB'nin bir hafta vadeli repo ihaleleri aracılığıyla sağladığı fonlama faizi "İstikrarlı Fonlama Oranı 1" olarak adlandırılırken, açık piyasa işlemleri çerçevesinde piyasa yapıcısı bankalara repo işlemleri yoluyla sağlanan borçlanma imkanı faizi "İstikrarlı Fonlama Oranı 2" olarak tanımlanmaktadır.

Bankalar, fonlama yapılarındaki istikrarı artırarak ve uzun vadeli kaynakları tercih ederek piyasalardaki dalgalanmalara karşı daha dirençli hale gelebilir. Böylece, hem finansal sistemin istikrarı güçlenir hem de kredi mekanizması daha sağlıklı işler.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS) - İstikrarlı Fonlama Oranı
İstikrarlı Fonlama Oranı neden önemlidir?
Bu oran, bankaların likidite risklerini nasıl yönettiğini ve finansal istikrarı ne ölçüde sağladığını gösterir. Uzun vadeli fonlama, kısa vadeli borçlanmaya kıyasla daha az risk taşır ve ekonomik dalgalanmalara karşı daha güvenli bir yapı sunar.

İstikrarlı Fonlama Oranı nasıl hesaplanır?
Oran, bankaların uzun vadeli ve güvenilir kaynaklarla sağladığı fonların, toplam fonlama kaynaklarına oranlanmasıyla hesaplanır.

TCMB’nin tanımladığı İstikrarlı Fonlama Oranı 1 ve 2 arasındaki fark nedir?
İstikrarlı Fonlama Oranı 1, TCMB'nin bir hafta vadeli repo ihaleleri aracılığıyla sağladığı fonlama faizini ifade eder. İstikrarlı Fonlama Oranı 2 ise, açık piyasa işlemleri çerçevesinde piyasa yapıcısı bankalara repo işlemleri yoluyla sunulan borçlanma imkanı faizidir.

İstikrarlı Fonlama Oranı yüksek olduğunda ne anlama gelir?
Oranın yüksek olması, bankaların uzun vadeli ve güvenilir kaynaklara daha fazla yöneldiğini gösterir. Bu durum, finansal sistemin daha dayanıklı olduğunu ve ani likidite sorunlarının önlenebileceğini işaret eder.

İstikrarlı Fonlama Oranı düşük olduğunda ne olur?
Düşük oran, bankaların ağırlıklı olarak kısa vadeli borçlanmaya yöneldiğini ve bu nedenle likidite risklerinin arttığını gösterir. Bu durum, ekonomik kriz veya finansal dalgalanmalar karşısında kırılganlık yaratabilir.