Özel Çekme Hakları

Özel Çekme Hakları, Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından üye ülkeler arasında uluslararası rezerv varlığı olarak kullanılan, küresel likiditeyi artırmaya yönelik bir finansal araçtır. Özel Çekme Hakları doğrudan bir para birimi değildir ancak üye ülkeler tarafından döviz rezervlerini çeşitlendirmek, ödeme dengelerini desteklemek ve finansal krizler sırasında likidite sağlamak amacıyla kullanılır.

Özel Çekme Hakları'nın değeri, belirli bir sepet para birimine dayanır. Bu sepet, IMF tarafından belirlenen beş ana para biriminden oluşur: ABD Doları (USD), Euro (EUR), Çin Yuanı (CNY), Japon Yeni (JPY) ve İngiliz Sterlini (GBP). Bu para birimlerinin ağırlıklı ortalaması kullanılarak hesaplanan Özel Çekme Hakları, IMF kotalarıyla orantılı olarak üye ülkelere tahsis edilir.

IMF, küresel ekonomik istikrarı desteklemek amacıyla belirli dönemlerde üye ülkelere Özel Çekme Hakları tahsis eder. Ülkeler, sahip oldukları SDR'leri IMF üyesi diğer ülkelerle veya merkez bankalarıyla anlaşarak konvertibl para birimlerine çevirebilirler.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Özel Çekme Hakları bir para birimi midir?
Hayır, Özel Çekme Hakları doğrudan bir para birimi değildir ancak üye ülkeler tarafından rezerv varlığı olarak kullanılabilir ve belirli dövizlere çevrilebilir.

SDR'nin değeri nasıl belirlenir?
SDR’nin değeri, IMF tarafından belirlenen beş ana para biriminin ağırlıklı ortalaması kullanılarak hesaplanır.

SDR'nin amacı nedir?
SDR, küresel likiditeyi artırmak, ülkelerin döviz rezervlerini çeşitlendirmesine yardımcı olmak ve uluslararası ödeme dengesini desteklemek için kullanılmaktadır.

IMF üye ülkelere SDR tahsis eder mi?
Evet, IMF, küresel ekonomik ihtiyaçlara bağlı olarak dönemsel SDR tahsisleri yaparak üye ülkelerin döviz rezervlerini güçlendirmesine destek olur.

Ülkeler SDR'lerini nasıl kullanabilir?
Ülkeler, sahip oldukları SDR’leri diğer IMF üyesi ülkelerle takas edebilir veya merkez bankaları aracılığıyla belirli para birimlerine çevirebilirler.