Dövizin yatay seyrettiği ve yüksek mevduat faizinin görüldüğü mevcut ekonomik koşullarda yatırımcılar carry trade işlemlerine ağırlık vermeye başladı. Peki, carry trade nedir? İşte detaylar..
Özellikle yerel seçimlerden sonra yatırımcılar arasında döviz bozdurma eğilimi artış gösterdi. Bu artışın nedenlerinden biri seçim sonrasında dövizde özellikle de dolarda görülen yatay seyir. Dövizin yatay seyrettiği, öte yandan politika faizinin yüzde 50 olduğu mevcut durumda, yüksek mevduat faizleri yatırımcıya cazip bir teklif sundu. Bunun sonucunda da carry trade işlemleri artmaya başladı.
Carry trade nedir?
Carry trade, en basit tanımıyla, yatırımcının iki ülke para birimi arasındaki faiz farkından faydalanarak düşük faiz ile borçlanıp yüksek faiz ile yatırım yapmasına verilen isimdir.
Yabancı yatırımcı, yurt dışında belli bir miktar kazanç sağlayacak bir paranın getirisinden vazgeçip bu miktarı Türkiye’de çok daha yüksek kazanç elde edebileceği bir şekilde yatırımlarında kullanmak suretiyle bu yatırım şeklini zaten bir süredir gerçekleştiriyordu.
Yerlinin de-dolarizasyon eğilimi
Son dönemde yerli yatırımcıda da de-dolarizasyon eğilimi görülmeye başlandı. Kur Korumalı Mevduat (KKM) ve dövizden çıkışlar hızlanırken TL mevduata olan eğilim ise ivmelenmeye devam etti. Bunun sebebi, TL mevduatın önerdiği kazanç miktarının diğer sözü edilen yatırım araçlarından hayli yüksek olması. Sözgelimi, 3 aylık TL mevduatta yüzde 43-56 bandından bir faiz oranı önerilmekte. Bu durum bankadan bankaya farklılık gösterebiliyor. Buna karşın dolar/TL’nin 2024 yılı başından bu yana olan getirisinin yüzde 9,64 olduğu görülüyor. Mevcut durumda, birikimlerini enflasyona ezdirmek istemeyen yatırımcının dolardan çıkarak TL mevduata geçmesi oldukça anlaşılabilir bir durum.
TCMB kararı mevcut durumu nasıl etkiler?
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) perşembe günü Para Politikası Kurulu (PPK) mayıs ayı toplantısını gerçekleştirdi. Bu toplantıdan, beklendiği üzere, politika faizinin bir kez daha yüzde 50 seviyesinde sabit bırakılması yönünde bir karar çıktı.
Öte yandan enflasyonun mayıs ayında tavan yapması bekleniyor. Yani, eğer işler istendiği gibi giderse, TCMB’nin planlarına göre haziran ayından itibaren enflasyonun düşüşe geçecek ve ikna edici bir düşüş görülene dek yüksek faizler bizimle olacak. Yüzde 50’lik mevcut faiz seviyesi, ikna edici bir düşüş görülene dek korunabilir.
Enflasyonun projeksiyondan sapması halinde çok ciddi ek faiz artışları da görebiliriz. TCMB Başkanı Fatih Karahan, ara ara gerçekleştirdiği şahin çıkışlarla bunu piyasaya hissettiriyor. Faiz kararına ilişkin karar metninde ise yurt içi ve yurt dışı yerleşiklerin Türk lirası finansal varlıklara talebiyle oluşan likidite fazlasının ilave tedbirlerle sterilize edileceği bildirildi. Bilindiği üzere likidite fazlası mevduat faizlerinde negatif bir etki yapıyor.
Karar metninin yayımlanmasının sonra ise makro finansal istikrarın korunması ve likidite fazlasının sterilizasyonu amacıyla bazı adımlar atıldı. Bu bağlamda Türk lirası mevduat ve kur korumalı mevduat hesaplarına uygulanan zorunlu karşılık oranları artırılırken, yabancı para kredilere aylık yüzde 2 büyüme sınırı getirildi.
Hangi faktörlere dikkat edilmeli?
Türkiye ekonomisindeki olumlu hava devam ederken ilerleyen günlerde hangi faktörlere dikkat edilmesi gerektiği de önemli bir konu. Dolar kurunun nereye gideceği önem teşkil eden bir bahis. Mevcut durumda kur genellikle yatay seyir izlese de sene içinde gerçekleşecek ABD başkanlık seçimleri ya da Fed faiz indirimleri gibi konuların dolar kuru üzerindeki etkileri yakından izlenmeli. Bunun yanında enflasyonun seyri ve bu seyre göre TCMB’nin atacağı adımlar da yatırımcının carry trade pratiğine tamam ya da devam kararını verebilmesi açısından izlenmesi gereken bir değişken olacaktır.
